Energiebedrijven moeten stoppen met het tegen elkaar uitspelen van consumenten met én zonder zonnepanelen. Daarvoor pleit de Consumentenbond in een position paper over de Energiewet. In aanloop naar het debat over de Energiewet dat half april plaatsvindt, vindt deze week in de Tweede Kamer een rondetafelgesprek plaats over de nieuwe wet die de huidige Elektriciteits- en Gaswet samenvoegt. Diverse belangenorganisaties hebben daarbij een position paper ingediend.
Winstmaximalisatie
In zijn position paper roept de Consumentenbond de overheid op om de regie te nemen in de energietransitie. Energieleveranciers lijken volgens de belangenbehartiger steeds meer op ideële organisaties, door zich te profileren als de voorlopers in de energietransitie. ‘Niets is minder waar’, trekt de Consumentenbond echter fel van leer. ‘Het zijn gewone, commerciële bedrijven, die per definitie uit zijn op het tevredenstellen en tevreden houden van de aandeelhouders en daarom logischerwijs meestal voor winstmaximalisatie gaan.’
Gevolgen
Het streven naar winst heeft volgens de Consumentenbond 2 belangrijke gevolgen. ‘De energietransitie is voor de energieleveranciers bijzaak, en gaat ten koste van hun commerciële marges. Als gevolg hiervan worden bezitters van zonnepanelen uitgespeeld tegen consumenten die deze (nog) niet hebben. Dit is onlogisch en onwenselijk. Zonnepanelenbezitters moeten niet ontmoedigd worden; consumenten zonder zonnepanelen horen juist gestimuleerd te worden ze aan te schaffen. Maar dit past natuurlijk niet in het businessmodel van de energieleveranciers.’
Ten tweede heeft de felle concurrentie tussen energieleveranciers in de ogen van de Consumentenbond geleid tot een woud aan verschillende energiecontracten. ‘Met verschillen in looptijd, frequentie van tariefaanpassingen, groene of mogelijk grijze oorsprong, prijs per eenheid, vaste kosten en welkomst- en loyaliteitsbonussen. Ook zijn er energiecontracten die alleen beschikbaar zijn voor specifieke groepen huishoudens. Dit maakt het voor consumenten zo goed als onmogelijk om adequaat te kunnen vergelijken. Dit gebrek aan transparantie in een belangrijke markt als deze is buitengewoon onwenselijk, en staat bovendien haaks op Europese richtlijnen.’
Stelselmatig benadelen
De Consumentenbond vindt dan ook dat de overheid een sterke regierol moet pakken en dat deze regierol wordt vastgelegd in de Energiewet. ‘De overheid dient de lange termijn in het oog te houden en striktere kaders aan de energieleveranciers op te leggen. Op korte termijn dringt de Consumentenbond erop aan dat de ACM er nauwlettend op toeziet dat energieleveranciers zonnepanelenbezitters niet benadelen door minder of geen contracten aan te bieden en willekeurig bepaalde opslagen in rekening te brengen, tenzij het aantoonbaar de werkelijke kosten zijn. Juist vanwege het hierboven genoemde gebrek aan transparantie zijn dergelijke addertjes onder het gras voor consumenten nauwelijks te ontdekken. De Consumentenbond vindt dat energieleveranciers nu stelselmatig hun klanten met zonnepanelen benadelen. Dit is volgens de EU-richtlijn niet toegestaan.’
Modelcontract
In het wetsvoorstel voor de Energiewet is opgenomen dat energiebedrijven niet naast het huidige modelcontract voor onbepaalde tijd ook een modelcontract met vaste tarieven voor ten minste 12 maanden moeten gaan aanbieden. Toezichthouder ACM zal dit modelcontract vaststellen.
De Consumentenbond stelt echter dat zonder regels over een uniforme manier voor het in rekening brengen van de daadwerkelijke extra kosten van zonnepanelen, het de vraag is of en zo ja hoe de ACM deze kosten zal meenemen in de vaststelling van de modelcontracten. De Consumentenbond besluit dan ook met de oproep aan de overheid om hierin duidelijkheid te scheppen.
