Het normalisatie-instituut NEN waarschuwt voor de gevaren van doe-het-zelfpakketten
met zonnepanelen die via een stopcontact kunnen worden aangesloten. Onjuiste plaatsing
of aansluiting kan leiden tot gevaarlijke situaties.
In de consumentenmarkt zijn steeds meer doe-het-zelfpakketten beschikbaar, die
doorgaans bestaan uit twee zonnepanelen, een omvormer en montagemateriaal. De
omvormer in deze pakketten is ontworpen om direct op een standaard stopcontact te
worden aangesloten, en is daarom uitgerust met een reguliere stekker.
Onvoldoende aandacht voor veiligheid
De NEN benadrukt echter dat een verkeerde aansluiting tot ernstige risico’s kan leiden. ‘Bij
onjuist gebruik kunnen de zonnepanelen wegwaaien, door het dak zakken of zelfs brand
veroorzaken,’ waarschuwt het instituut. ‘Helaas wordt door de verkopers van deze
pakketten vaak te weinig aandacht besteed aan de veiligheidsrisico’s.’
Volgens de NEN vinden de Nederlandse normcommissies Zonne-energiesystemen (NEC 82)
en Elektrische Laagspanningsinstallaties (NEC 64), evenals de Nederlandse Voedsel- en
Warenautoriteit (NVWA), het van groot belang dat consumenten zich bewust zijn van deze
risico’s. Dit stelt hen in staat een weloverwogen keuze te maken bij het aanschaffen en
installeren van een doe-het-zelfzonnepanelenpakket.
Aparte eindgroepen noodzakelijk
In de NEN 1010-norm wordt aangegeven dat zonnepaneelinstallaties moeten worden
aangesloten op aparte eindgroepen, om ervoor te zorgen dat de beveiliging tegen
overstroom onder alle omstandigheden effectief blijft en de zekering naar behoren werkt.
Het is dan ook niet toegestaan om een omvormer met zonnepanelen op een willekeurig
stopcontact aan te sluiten.
Voor de juiste aansluiting moet een stopcontact worden gebruikt dat is aangesloten op
een aparte eindgroep (zekering), en er mogen geen andere apparaten op dat stopcontact
worden aangesloten. Deze maatregel is bedoeld om gevaarlijke situaties te voorkomen.
Wanneer bijvoorbeeld een wasmachine en een wasdroger samen met de zonnepanelen op
dezelfde eindgroep worden aangesloten, kan er zoveel stroom door de kabels lopen dat
deze oververhit raken, wat brand kan veroorzaken. De NEN waarschuwt: ‘In normale
omstandigheden zou bij overbelasting de zekering in de meterkast moeten doorslaan,
maar omdat een deel van de stroom nu rechtstreeks van de omvormer naar de apparaten
gaat en niet via de zekering, kan een overbelasting optreden zonder dat de zekering
afslaat. Dit kan vooral in oudere huizen een reëel risico vormen, omdat vaak niet precies
bekend is hoe de elektrische installatie is opgebouwd en welke kabels in de muren
aanwezig zijn.’
Onduidelijke handleidingen
‘De handleidingen die bij deze sets worden geleverd, zijn vaak niet duidelijk genoeg over
de correcte aansluiting van de zonnepanelen op de omvormer,’ vervolgt de NEN. ‘Sommige
handleidingen en instructievideo’s bevatten zelfs fouten. Onjuiste aansluiting, bijvoorbeeld
door stekkers niet goed vast te klikken, kan brand veroorzaken. In enkele
gebruiksaanwijzingen wordt zelfs gesuggereerd om meerdere sets aan te sluiten of
verlengsnoeren te gebruiken. Dit kan door overbelasting leiden tot brand, en deze risico’s
worden vaak niet of onvoldoende benoemd.’
De NEN 1010-norm biedt de juiste richtlijnen voor een veilige aansluiting van stekerbare
zonnepanelen: gebruik een aparte eindgroep. ‘Dit is de juiste manier,’ besluit de NEN. ‘Het
is belangrijk dat zowel woningbezitters als huurders goed worden geïnformeerd.
Vereniging Eigen Huis, woningbouwverenigingen en de Woonbond zouden hier een rol in
kunnen spelen.
